به گزارش روابط عمومی مجتمع بیمارستانی امام خمینی(ره)، نشست تخصصی با عنوان «عوارض قلبی و عروقی در دوران پساکووید» به‌صورت هیبرید (حضوری و آنلاین) صبح روز دوشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۴ با حضور جمعی از اساتید، متخصصان قلب، عفونی و پزشکان مقاطع مختلف در این مرکز برگزار شد.
در این جلسه، دکتر محمدحسین نیکنام با ارائه‌ای مبتنی بر شواهد روز، مکانیسم‌های ایمونولوژیک عوارض قلبی پساکووید را تشریح کرد.
وی با اشاره به چهار عامل کلیدی شامل التهاب مزمن، تولید اتوآنتی‌بادی علیه بافت قلب، آسیب پایدار به لایه داخلی رگ‌ها و اختلال در تنظیم ایمنی، توضیح داد که چگونه یک عفونت ویروسی می‌تواند عوارض قلبی متنوع و ماندگاری ایجاد کند.
دکتر نیکنام بر ضرورت توجه ویژه پزشکان به «عامل پساکووید» در بیماران دارای علائم جدید قلبی و لزوم انجام ارزیابی‌های گسترده‌تر تأکید کرد و درمان‌های هدفمند آینده را وابسته به مهار مسیرهای التهابی و تعدیل سیستم ایمنی دانست.
در ادامه، دکتر سید حمیده مرتضوی، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات قلب و عروق، با استناد به داده‌های جهانی و ملی هشدار داد که حدود ۱۰ تا ۳۰ درصد بهبودیافتگان کووید-۱۹ با عوارض قلبی–عروقی پایدار ازجمله تپش قلب، نارسایی قلبی، میوکاردیت و افزایش خطر ترومبوآمبولی مواجه می‌شوند.
وی با اشاره به مکانیسم‌هایی مانند التهاب مزمن، آسیب اندوتلیال و خودایمنی، بر لزوم پایش فعال به‌ویژه در ماه‌های نخست پس از بهبودی، نقش محافظتی واکسیناسیون در کاهش این عوارض و اهمیت ادامه پژوهش‌های آینده‌نگر برای مدیریت این چالش نوظهور سلامت تأکید کرد.
در بخش دیگری از این نشست، دکتر پرهام صادقی‌پور، رییس مرکز تحقیقات بیماری‌های عروقی و ترومبوز، به ارائه مطالبی با محوریت «ترومبوز در کووید-۱۹» پرداخت و تأکید کرد که ترومبوز از ویژگی‌های مهم و خطرناک این بیماری است.
وی با استناد به مطالعات جهانی و داخلی، پیشگیری استاندارد با داروهای ضدانعقاد را برای همه بیماران بستری مبتلا به کووید-۱۹ ضروری دانست و خاطرنشان کرد که در بیماران غیر بدحال بستری، دوزهای پیشگیرانه تقویت‌شده (اسکالیتد دوز) می‌تواند مؤثر باشد.
دکتر صادقی‌پور افزود: بیماران پرخطر پس از ترخیص نیز ممکن است از ادامه درمان پیشگیرانه با دوز استاندارد (مانند ریواروکسابان) سود ببرند، در حالی که بیماران سرپایی علامت‌دار نیازی به این درمان ندارند. وی در پایان با اشاره به عوارض نادر ترومبوز ناشی از واکسن‌های آدنوویروسی، تأکید کرد که این خطر به‌مراتب کمتر از خطر ترومبوز در خود بیماری کووید-۱۹ یا در صورت عدم واکسیناسیون است.
دکتر محمد رئیس‌زاده، رییس‌کل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران نیز با ارائه خلاصه‌ای مبتنی بر شواهد، به عوارض طولانی‌مدت کووید-۱۹ بر سیستم عروقی و پیامدهای آن در جراحی‌های عروقی اشاره کرد.
وی به بیان مکانیسم‌هایی مانند آسیب اندوتلیال، التهاب پایدار و افزایش انعقادپذیری پرداخت و هشدار داد که این عوامل منجر به افزایش خطر حوادث ترومبوتیک شریانی و وریدی، از جمله ایسکمی حاد اندام با نتایج وخیم‌تر، در بهبودیافتگان کووید می‌شود.
دکتر رئیس‌زاده بر اساس دستورالعمل‌های اجماعی، تأخیر حداقل ۷ هفته‌ای برای جراحی‌های الکتیو پس از عفونت را در بیماران بدون علامت توصیه و بر لزوم برنامه‌ریزی دقیق پری‌اوپراتیو، از جمله پایش نزدیک، پیشگیری ضدترومبوتیک فردی و پیگیری فشرده پس از عمل برای بهبود نتایج جراحی در این بیماران تأکید کرد.
در بخش دیگری از این نشست، دکتر علی‌اکبر حقدوست، استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، در گفت‌وگوی آنلاین سه راهکار ضروری برای مدیریت لانگ‌کووید در ایران ارائه کرد و گفت: افزایش آگاهی جامعه پزشکی از طریق بازآموزی و آزمون‌های تخصصی، راه‌اندازی کلینیک‌های تخصصی برای مراقبت و پایش بیماران و حمایت مالی از تحقیقات بنیادین با تشکیل کارگروه ویژه در نهادهای پژوهشی کشور، سه اقدام محوری در این زمینه هستند.
در پایان نشست، اساتید و متخصصان برجسته حاضر از جمله دکتر ملازاده، دکتر افتخاری، دکتر اسلامی و دکتر مقدم با اشتراک‌گذاری تجربیات بالینی خود به تبادل نظر پرداختند.
توضیح اینکه دکتر محمدحسین نیکنام، رییس مرکز تحقیقات ایمونولوژی مولکولی؛ دکتر محمد رئیس‌زاده، رییس‌کل سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران؛ دکتر سید حمیده مرتضوی، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات قلب و عروق؛ دکتر پرهام صادقی‌پور، رییس مرکز تحقیقات بیماری‌های عروقی و ترومبوز؛ و جمع کثیری از اساتید، محققان و دانشجویان رشته‌های علوم پایه و بالینی در این نشست حضور داشتند.