بدون شک در جاده علم و معرفت معلمان و اساتید، به‌عنوان راهگشایان و راهنمایان این جاده، فداکارانه از خود گذشته‌اند تا نسل آینده را به‌سوی دنیایی بهتر رهنمون سازند.
دکتر شمس شریعت، استاد پاتولوژی، بنیانگذار انستیتو سرطان دانشگاه علوم پزشکی تهران، در سال ۸۷ به عنوان یکی از چهره‌های ماندگار کشور معرفی شده بود.
وی در سال ۱۳۰۵ در دهستان تربقان کاشمر در خانواده‌ای روحانی بدنیا آمد و مدرک تخصصی پاتولوژی را از دانشگاه لیون فرانسه دریافت کرد.
دکتر شریعت در اردیبهشت ۱۳۳۳ پس از فارغ التحصیلی از دانشکده پزشکی تهران بورسیه دولت فرانسه شد و در مرکز سرطان شناسی لئون دیپلم رتبه استادیاری از دانشکده پزشکی لیون فرانسه را در سال ۱۹۶۱ اخذ کرد.
خود درباره تحصیلات ابتدایی اش اشاره کرده بود : قرآن و کتاب صد کلمه در مکتب ملای ده (این ملا زنی بود بسیار دقیق و کوشا)، مقدمات خواندن ونوشتن فارسی در مکتب میرزا مهدی در تربقان، سال های ابتدایی تا دبیرستان در کاشمر، مشهد و تهران تحصیل کرده ام. در سال ۱۳۲۶ در کنکور پزشکی دانشگاه تهران شرکت کردم و در سال ۱۳۳۳ از دانشکده پزشکی فارغ التحصیل شدم.
وی پس از آنکه بورسیه دولت فرانسه می شود و در مرکز سرطان شناسی لئون در شهر لیون تحصیل می کند، موفق به اخذ دیپلم رتبه استادیاری از دانشکده پزشکی لیون فرانسه ۱۹۶۱ می شود.
شمس شریعت تربقان در زندگی نامه خود اشاره می کند: در سالهای ۱۳۱۷ تا ۱۳۲۰ حجره ای در مدرسه حاج سلطان داشتم و در فرصتهایی که بدست می آمده بصورت انفرادی دروس طلبگی را در خدمت روحانی وارسته و عارف مرحوم شیخ ارسکی می آموختم.
وی از سال ۱۳۳۳ به عنوان پزشک بهداری شهرستان اراک کار خود را آغاز می کند و پس از آن به ترتیب در سال های بعد از آن سمت هایی همچون رئیس بهداری و بیمارستان شیروان، دستیار قسمت پاتولوژی کرسی سلطان، رئیس درمانگاه قسمت پاتولوژی کرسی سلطان، دانشیار تمام وقت گروه آسیب شناسی، تصویب صلاحیت استادی، مدیریت گروه آسیب شناسی، عضویت هیات ممیزه دانشگاه علوم پزشکی تهران و سرپرست بخش آسیب شناسی و واحد میکروسکوپ الکترونی انستیتو پاستور را برعهده داشته است.
سرپرست کمیته پیراپزشکی و عضو گروه پزشکی شورای عالی برنامه ریزی وزارت بهداشت، عضویت در هیات عالی انتظامی سازمان نظام پزشکی و ریاست موزه ملی تاریخ علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران از آخرین سمت های این استاد فقید بود.
از وی کتاب هایی شامل تاریخ آموزش پزشکی در ایران، زندگینامه دکتر امیر اعلم، تاریخچه سرطان و انستیتو کانسر ایران، پروفسور ارلن و نقش او در آموزش پزشکی نوین در ایران و تاریخچه آسیب شناسی در ایران به تالیف رسیده است.
دکتر شمس شریعت تربقان، پدر علم پاتولوژی (آسیب‌شناسی) ایران، از چهره‌های ماندگار پزشکی و استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران در سن ۸۸ سالگی در تاریخ ۶ خرداد ۱۳۹۳ دارفانی را وداع گفت.
استاد علیرضا یلدا
دکتر علیرضا یلدا متولد سال ۱۳۰۹ تهران و تحصیل‌کرده رشته تخصصی پزشکی بیماری‌های عفونی بود.
وی تا اخذ دیپلم در تهران تحصیل کرد و در سال ۱۳۳۰ وارد دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تهران شد. در سال ۱۳۳۶ فارغ التحصیل و پس از گذراندن دوره تخصصی بیماری‌های عفونی در بیمارستان امام خمینی (ره) مشغول خدمت شد.
از جمله سوابق علمی مرحوم یلدا می‌توان به عضویت در هیأت علمی دانشکده پزشکی دانشگاه تهران و تحقیق و تدریس در دانشگاه‌ها و نظارت بر روی تألیف پایان نامه‌ها و ترجمه کتب علمی، ارتقا به رتبه استادی دانشگاه تهران، عضویت در هیأت تحریریه نشریه‌های معتبر علمی، عضویت پیوسته در فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی ایران و برگزیده شدن به عنوان چهره ماندگار عرصه پزشکی (بیماری‌های عفونی) در نخستین همایش چهره‌های ماندگار سال ۱۳۸۰ اشاره کرد.
از جمله آثار مرحوم پروفسور یلدا نیز می‌توان کتاب‌هایی همچون «درمان بیماری‌های عفونی» در شش جلد، همکاری در تدوین چندین مقاله بین‌المللی و اثر «نکته‌ها در زمینه اخلاق پزشکی» را نام برد.
تاکنون ده‌ها کتاب پزشکی زیر نظر ایشان به فارسی ترجمه یا نگارش شده است.
مرحوم استاد یلدا، مولف ۱۷ کتاب در زمینه‌های دانش و اخلاق پزشکی و درمان بود که نمونه‌هایی از آن به شرح ذیل است:
۱- نکته‌ها
۲- کتاب بیماری‌های عفونی ویروسی و باکتریال (دوجلد)
۳- کتاب بیماری‌های قارچی داخلی (سیستمیک)
۴- کتاب چکیده و نوشتجات پزشکی (دوجلد)
۵- نظارت بر تعدادی از کتاب‌های ترجمه شده نظیر هاریسون، سیسیل
۶- پایان نامه ها و مقالات بالغ بر ۱۰۰ مورد
از جمله سوابق علمی و عملی مرحوم پروفسور یلدا نیز می‌توان به عضویت دائمی بورد پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، عضو هیأت علمی مجلات Acta Medica Iranica و مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، ویراستار مجله علمی پژوهشی سازمان نظام‌پزشکی جمهوری اسلامی ایران و عضویت در کمیته بازبینی ارتقای اعضای هیأت علمی دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران اشاره کرد.
اطلاق پدر بیماری‌های عفونی ایران از طرف دانشگاه علوم پزشکی تهران، استاد نمونه دانشگاه علوم پزشکی تهران، دریافت بیش از ۲۰ جایزه برای خدمات و همکاری‌های برجسته، نامگذاری مجله دانشکده پزشکی دانشگاه زنجان به افتخار پروفسور یلدا و تاسیس “بنیاد آکادمیک جهانی پروفسور یلدا در دانش پزشکی” به پاس خدمات برجسته در عرصه آموزش و پژوهش گوشه‌ای از افتخارات مرحوم پروفسور یلدا است.
استاد یلد در ۳۰ آذر ۱۳۹۶ آسمانی شد
روحشان شاد و یادشان گرامی